Ból kostki – jak zapobiegać i jak leczyć?

Staw skokowy to jeden z najdelikatniejszych stawów w organizmie człowieka, odpowiedzialny za połączenie stóp z nogami. Nierzadko pacjenci skarżą się na ból kostki, który pojawia się, gdy ten obszar ciała ulega np. urazowi. Stan ten powoduje dyskomfort i nawet uniemożliwia chodzenie. Zobacz, jak leczyć i jak zapobiegać bólom kostek.

Spis treści:

• Ból w kostce - najczęstsze przyczyny
• Boląca kostka - diagnostyka urazów
• Ból kostki - leczenie urazów stawu skokowego
• Zapobieganie urazom stawu skokowego

Ból w kostce - najczęstsze przyczyny

Ze względu na złożoną budowę oraz liczne elementy odpowiedzialne za stabilizację obszaru stawowego, staw skokowy jest narażony na różnorodne zaburzenia funkcjonalno-strukturalne. Wynikają one z różnych typów urazów zewnętrznych, do których zaliczają się: złamanie kostek goleni, zwichnięcie stawu skokowego, uszkodzenia wewnątrzstawowe oraz bardzo powszechne skręcenia kostki [1].

Skręcenie stawu skokowego, czyli tzw. skręcenie kostki następuje w wyniku nieprawidłowego przeniesienia siły działającej na staw. Gdy jest ona bardzo duża, torebka stawowa i więzadła stawowe nie są w stanie znieść takiego nacisku i ulegają rozciągnięciu. Niekiedy dochodzi do ich częściowego przerwania, ale nie następuje całkowite przemieszczenie się powierzchni stawowych względem siebie [2].

Skręcenie w tym obszarze powoduje silny ból stawu skokowego i obrzęk w okolicy kostki bocznej. Może również pojawić się zasinienie tkanki podskórnej (krwiak). Jeżeli więzadła ulegną całkowitemu rozerwaniu, pojawia się niestabilność stawu skokowego [2].

Inne przyczyny bólu w kostce obejmują stany zapalne w okolicy stawu skokowego, takie jak zapalenie ścięgna, przewlekła choroba zwyrodnieniowa stawów lub reumatoidalne zapalenie stawów.

Boląca kostka - diagnostyka urazów

Ból kostki należy skonsultować z lekarzem. Podstawą diagnozy jest szczegółowy wywiad medyczny z pacjentem, w tym zapoznanie się ze zgłaszanymi dolegliwościami, mechanizmem powstania urazu, okresem wystąpienia obrzęku, ograniczenia ruchomości oraz innych wcześniejszych kontuzjach lub chorobach stawu [1].

W diagnostyce urazów stawu skokowego pomocne jest wykonanie badania USG oraz RTG, które pomaga zwłaszcza w wykluczeniu ewentualnych złamań. W celu poszerzonej diagnostyki lekarz może zalecić wykonanie rezonansu magnetycznego. Badanie to pozwala sprawdzić, czy nie doszło do innych uszkodzeń w obrębie stawu skokowego, w tym np. zerwania więzadła [2].

Ból kostki - leczenie urazów stawu skokowego

Skręcenie stawu skokowego to uraz, który najczęściej diagnozuje ortopeda. To ten specjalista jest w stanie dobrać również najlepsze metody leczenia. Postępowanie terapeutyczne zależy od typu urazu stawu skokowego. Jeżeli nastąpił obrzęk i widać rozwijający się stan zapalny, lekarz może przepisać środki, które zahamują ten proces. Najczęściej są to niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) [1] i leki przeciwbólowe w przypadku, gdy pojawił się ostry ból.

Kontuzje stawu skokowego są również wskazaniem udania się do fizjoterapeuty. Odpowiednio dobrana rehabilitacja oraz zabiegi fizykoterapii i kinezyterapii przynoszą poprawę ogólnego stanu zdrowia. Poza tym przyczyniają się do spowolnienia rozwoju zmian wynikających z unieruchomienia kończyny, przyspieszają powrót do sprawności oraz redukują dolegliwości bólowe i obrzęki [1]. Konieczne może być również noszenie uciskowej opaski elastycznej, ortezy lub stabilizatora [2]. Warto pamiętać, że dobrze przeprowadzona rehabilitacja stawu skokowego zmniejsza ryzyko podobnych urazów w przyszłości [1].

Zapobieganie urazom stawu skokowego

Ból w stawie skokowym w obrębie kostki, który ma charakter powtarzający się lub jest bardzo intensywny, wymaga skorzystania z pomocy lekarskiej w celu postawienia prawidłowej diagnozy i odpowiedniego leczenia. Jeżeli jest on spowodowany urazem, np. podczas wykonywania aktywności sportowej, takiej jak gra w piłkę nożną, należy zwrócić większą uwagę na dobór odpowiedniego obuwia oraz dokładniejsze przygotowanie do treningu. Dobrze wykonana rozgrzewka przygotowuje organizm do ćwiczeń i pomaga zmniejszyć ryzyko kontuzji.

Regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie kostek i poprawiające równowagę mogą zapobiec przyszłym urazom i bólowi. Ich doborem powinien zająć się rehabilitant lub trener personalny. Ważne jest także korzystanie z efektywnych zabiegów fizjoterapeutycznych. W przypadkach przewlekłych sprawdza się laseroterapia wysokoenergetyczna (HILT), terapia ultradźwiękami oraz terapia polem elektromagnetycznym wysokiej częstotliwości [1]. Warto również pamiętać, że nadmierne kilogramy obciążają stawy, więc w przypadku nadwagi lub otyłości należy zadbać o powrót do prawidłowej wagi.

Niemniej podstawą zapobiegania urazom jest zrozumienie przyczyn bólu kostki. Diagnoza pozwala podjąć odpowiednie kroki, aby złagodzić ból i zapobiec podobnym problemom w przyszłości.

Najczęściej zadawane pytania o ból kostki:

1. Skąd się bierze ból kostki?

W stawie skokowym są struktury (tkanki miękkie: więzadła i torebka stawowa) podatne na urazy. W obrębie stawu skokowego najczęściej dochodzi do skręcenia, stłuczenia, nadwyrężenia np. po intensywnym wysiłku fizycznym lub zwichnięcia. Ocena przyczyny dolegliwości wymaga konsultacji z ortopedą i wykonanie badań obrazowych, np. RTG.

2. Ile goi się staw skokowy?

Leczenie urazów stawu skokowego zwykle trwa około 3 tygodni. Jest to czas potrzebny na zagojenie się tkanek miękkich. Jednak wszystko zależy od stopnia uszkodzenia i rodzaju kontuzji. Przy dużym zmianach i częściowym rozerwaniu torebki stawowej potrzeba nawet 1,5 miesiąca, by leczenie przyniosło odbudowę uszkodzeń. W postępowaniu terapeutycznym kontuzji stawu skokowego stosuje się rehabilitację i w razie potrzeby farmakoterapię.

3. Czym smarować bolącą kostkę?

4Flex PureGel to lek w postaci bezbarwnego żelu, który zawiera naproksen – substancję należącą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Dzięki dodatkowi etanolu żel bardzo dobrze się wchłania po nałożeniu na skórę i przynosi natychmiastowy efekt znieczulający i chłodzący. Żel ten można stosować na ból kostki wynikający m.in. z urazów ostrych tkanek miękkich (stłuczenia i skręcenia) [5].

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

1. Brzezińska P., Mieszkowski J., Kompleksowe postępowanie fizjoterapeutyczne w skręceniu stawu skokowego, Journal of Education, Health and Sport 2015, 5(9):527 548.
2. Sułko J., Skręcenie stawu skokowego (pot. skręcenie kostki), Medycyna Praktyczna dla Pacjentów 2023: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165580,skrecenie-stawu-skokowego-skrecenie-kostki
3. Witryna internetowa: https://4flex.pl/4flex-puregel/